War : મધ્ય પૂર્વ ફરી એકવાર યુદ્ધની આગમાં ઝાંખી રહ્યું છે. ઈરાનના સુપ્રીમ લીડર આયાતુલ્લાહ અલી ( War ) ખામેનીએ બુધવારે ઈઝરાયલ સામે સત્તાવાર રીતે યુદ્ધની ઘોષણા ( Declaration ) કરી દીધી છે. સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર તેમણે લખ્યું કે, “હૈદરના નામે યુદ્ધ શરૂ થાય છે. હવે આતંકવાદી યહૂદી શાસન પર કોઈ દયા નહીં કરવામાં આવે.” ખામેનીના આ નિવેદન ( Statement ) બાદ ઈરાન તરફથી ( War ) ઈઝરાયલ પર એકસાથે 25 મિસાઇલ હુમલાઓ કરવામાં આવ્યા છે.
આ ઘોષણાથી દુનિયાભરમાં ચિંતાનો માહોલ ( War ) છવાઈ ગયો છે. યુદ્ધની શરૂઆત પછીથી બંને દેશો વચ્ચે દૈનિક ધડાકાઓ, મિસાઈલ હુમલાઓ અને હવા તેમજ જમીન પરના લશ્કરી હમલાઓનો ક્રમ ચાલી રહ્યો છે. છેલ્લા પાંચ દિવસથી ચાલતા હિંસક અથડામણો હવે ( War ) એક આખા યુદ્ધમાં રૂપાંતરિત થયા છે.
મૃત્યુઆંક અને ઘાયલોની સ્થિતિ
વિશ્લેષણ મુજબ અત્યાર સુધીમાં ઈરાનના અંદાજે 224 લોકોના મૃત્યુ થયા છે, જ્યારે 1,277 લોકો ઘાયલ થયા છે. આમાં અનેક નાગરિકો ઉપરાંત સૈનિકોનો પણ ( War ) સમાવેશ થાય છે. ઈઝરાયલ તરફ પણ સ્થિતિ ગંભીર ( Serious ) બની છે જ્યાં 24 લોકોના મૃત્યુ તથા 600થી વધુ ઘાયલ થવાની માહિતી સામે આવી છે.
https://youtube.com/shorts/wIXdo_aCUvQ?feature=shar
https://dailynewsstock.in/2025/02/20/surat-school-ashvinikumar-road-students-fire-parents/
હવે બંને દેશો સતત એકબીજાના લશ્કરી અને નાગરિક ( War ) સ્થળોને નિશાન બનાવી રહ્યા છે. હસપત્તાલો, શાળાઓ અને ઘરો પણ રક્ષણ વગર આ વિસ્ફોટોની ( Explosions ) ઝપેટમાં આવી રહ્યા છે.
અમેરિકા પણ યુદ્ધમાં પ્રવેશની તૈયારીમાં?
આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે યુદ્ધની આ ઘટનાને લઈને ભારે ઉથલપાથલ સર્જાઈ છે. અમેરિકાના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ( President ) ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ કેનેડાથી પાછા ફર્યા બાદ સીધા વ્હાઇટ હાઉસ પહોંચ્યા ( War ) હતા જ્યાં તેમણે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા ટીમ સાથે મહત્વપૂર્ણ બેઠક યોજી હતી. ત્યારબાદ અમેરિકાની સેનાએ મધ્ય પૂર્વમાં વધુ ફાઇટર ( Fighter ) જેટ અને લશ્કરી સાધનો મોકલવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
વિશ્વના મોટા દેશો અને સંગઠનો – જેમ કે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (UN), યુરોપિયન યુનિયન (EU), ચીન અને રશિયા –એ બંને દેશોને શાંતિ અને વાતચીત માટે અપીલ કરી છે. પરંતુ હાલની ( War ) ઘર્ષણભરેલી પરિસ્થિતિને જોતા એ લાગતું નથી કે નિકટના ભવિષ્યમાં વાતચીત શક્ય બનશે.
યુદ્ધનું ધાર્મિક અને રાજકીય પરિપ્રેક્ષ્ય
ઈરાન અને ઈઝરાયલની દુશ્મની નવી નથી. વર્ષો સુધી ચાલતી વિવાદિત ઘટનાઓ, ધર્મ, રાજકીય અસ્થિરતા અને મિડલ ઈસ્ટની ભૂગોળે બંને દેશોને ટકરાવના મથાળે લાવી ( War ) દીધા છે. ખાસ કરીને યહૂદી શાસન સામે ખામેની અને ઇરાની નેતૃત્વનું કડક વલણ થોડું ઘણું નહીં પણ ગંભીર ઘર્ષણોનું કારણ બની રહ્યું છે.
ખામેનીના “હૈદરના નામે યુદ્ધ” ની જાહેરાતે આ યુદ્ધને માત્ર રાજકીય નહિ પણ ધાર્મિક રંગ પણ આપી દીધો છે. ‘હૈદર’ એટલે હઝરત અલીનું યોદ્ધાનામ, જે શિયા મુસ્લિમોમાં ( War ) શ્રદ્ધાનું પ્રતીક છે. તેનો ઉપયોગ કરીને ખામેનીએ શિયા દુનિયાને સંદેશ આપ્યો છે કે આ યુદ્ધ એક ‘ધાર્મિક કૌઝ’ તરીકે પણ જોવાઈ શકે છે.
સેનાના મુંહામણાં અને તાત્કાલિક અસર
મેળવાઈ રહેલી માહિતી મુજબ, ઈરાનની રેવોલ્યૂશનરી ગાર્ડ કોર્પ્સ ( IRGC ) સંપૂર્ણ રીતે યુદ્ધ માટે તૈનાત છે. બીજી તરફ ઈઝરાયલ ડોમ પ્રોટેક્શન સિસ્ટમ ( Iron Dome ) મારફતે મોટાભાગની ( War ) મિસાઈલોને વિફળ બનાવવામાં સફળ રહી છે. પરંતુ સતત હુમલાઓ વચ્ચે સામાન્ય નાગરિકો બધી રાત બોમ્બ શેલ્ટરમાં પસાર કરવા મજબૂર બન્યા છે.
વૈશ્વિક ક્રૂડ ઓઇલના ભાવો ઉછળી ગયા છે અને શેર બજાર પર પણ નકારાત્મક અસર જોવા મળી રહી છે. ઇન્ડિયા સહિત અનેક દેશોએ પોતાના નાગરિકોને મધ્ય પૂર્વથી તરત પાછા બોલાવવાની સલાહ આપી છે.
વિશ્વ સમુદાયના પ્રતિસાદ
- સંયુક્ત રાષ્ટ્રના સચિવ એન્ટોનિયો ગુટેરેસે કહ્યું કે, “આ યુદ્ધ માનવતાની સામે છે. બંને પક્ષોએ તાત્કાલિક શસ્ત્રવિરામની ઘોષણા કરવી જોઈએ.”
- ચીન અને રશિયાએ અમેરિકા અને નાટો દેશોને પાત્રતાપૂર્વક સામેલ ન થવા સલાહ આપી છે.
- ભારતના વિદેશ મંત્રાલયે પોતાની ચિંતાની વ્યકત કરતા જણાવ્યું કે, “યુદ્ધથી ક્યારેય શાંતિ આવી નથી. બંને દેશોએ સંયમ રાખવો જોઈએ.”
આગામી દિવસોમાં શું?
હાલમાં જેને માત્ર મિસાઈલ તબાકી કહેવામાં આવી રહી હતી તે હવે ખામેનીના એક પોસ્ટ પછી સત્તાવાર યુદ્ધનું સ્વરૂપ ધારણ કરી ચૂકી છે. આવનારા દિવસો મિડલ ઈસ્ટ માટે અને ( War ) સમગ્ર વિશ્વ માટે ભારે નિર્ણાયક બની શકે છે. જો અમેરિકા, નાટો અથવા અન્ય દેશો પણ આ યુદ્ધમાં જોડાઈ જાય તો ત્રીજું વિશ્વયુદ્ધ ( World War ) સર્જાઈ શકે છે એવી આશંકા વિશ્વભરના નિષ્ણાતો વ્યક્ત કરી રહ્યા છે.
સારાંશરૂપે:
- ખામેનીએ સત્તાવાર રીતે ઈઝરાયલ સામે યુદ્ધની ઘોષણા કરી
- 25 મિસાઈલ ઈઝરાયલ પર હુમલાની શરૂઆત
- ઈરાનમાં 224 મોત, ઈઝરાયલમાં 24 મોત
- અમેરિકા તરફથી લશ્કરી તૈયારી શરૂ
- યુદ્ધ હવે માત્ર ઘર્ષણ નહીં, પૂરેપૂરું સામસામું લડાઈમાં ફેરવાઈ ગયું
