india : વિજ્ઞાન ( science ) અને ટેકનોલોજીના ( technology ) ક્ષેત્રે ભારતે પાછલા કેટલાય દાયકાઓમાં અદ્ભુત પ્રગતિ કરી છે. હવે એક નવો ઐતિહાસિક ( historical ) ક્ષણ ભારત માટે આવી રહ્યો છે – અને એ છે ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લાની સફળ અવકાશ યાત્રાનો અંતિમ ચરણ. તેઓએ ૧૪ દિવસનો અવકાશ મિશન પૂરું કર્યા બાદ હવે પૃથ્વી ( earth ) પર પાછા આવવાની તૈયારી શરૂ કરી છે. આ મિશન, જે એક્સિઓમ-4 (Axiom-4) તરીકે ઓળખાય છે, તેમાં શુભાંશુ શુક્લાએ ( shubhanshu shukla ) પાઇલટ ( pilot ) તરીકે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી.
india : આ લેખમાં આપણે ખાસ કરીને જાણશું કે આ મિશન શું હતું, કેટલા વિજ્ઞાનસંભળી પ્રયાસો થયા, ભારત માટે શું મહત્વ છે અને આગળ શું અપેક્ષા રાખી શકાય.
https://youtube.com/shorts/wutjevNGE9Q?feature=share
https://dailynewsstock.in/world-future-science-japan-technollogy/
🇮🇳 એક્સિઓમ-4 મિશન: ભારતનો ગૌરવ
એક્સિઓમ સ્પેસ (Axiom Space) દ્વારા સંચાલિત આ મિશન, આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) સુધીનું છે. આ મિશન હેઠળ ચાર અવકાશયાત્રીઓએ અવકાશમાં 14 દિવસ વિતાવ્યા અને વિવિધ વૈજ્ઞાનિક સંશોધનો કર્યા.
india : શુભાંશુ શુક્લા, જે પાઇલટ તરીકે મિશનમાં જોડાયા હતા, તેઓ એ પ્રકારના પહેલા નાગરિક છે જેમણે ખાનગી અવકાશ મિશનમાં ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું. ભારત માટે આ એક ઐતિહાસિક ક્ષણ છે કારણ કે પહેલા મોટા ભાગના અવકાશયાત્રીઓ સરકારી એજન્સીઓ (જેમ કે ISRO અથવા NASA) દ્વારા મોકલાતા.
મિશનના મુખ્ય સભ્યો
કમાન્ડર: પેગી વ્હિટસન – વેટરન અને અનુભવી NASA અવકાશયાત્રી
પાઇલટ: શુભાંશુ શુક્લા – ભારતીય અવકાશયાત્રી
મિશન સ્પેશ્યાલિસ્ટ: સ્લેવોસ ઉજ્નાન્સ્કી-વિસ્નીવસ્કી અને ટિબોર કાપુ
આ ટીમે અવકાશમાં રહેલી અવસ્થામાં વિવિધ વૈજ્ઞાનિક પરીક્ષણો કર્યા જે ભવિષ્યના અવકાશ મિશન માટે માર્ગદર્શક બનશે.
india : વિજ્ઞાન ( science ) અને ટેકનોલોજીના ( technology ) ક્ષેત્રે ભારતે પાછલા કેટલાય દાયકાઓમાં અદ્ભુત પ્રગતિ કરી છે. હવે એક નવો ઐતિહાસિક ( historical ) ક્ષણ ભારત માટે આવી રહ્યો છે.
વૈજ્ઞાનિક સંશોધનો – અવકાશમાં શોધયાત્રા
india : મિશન દરમિયાન વિવિધ મહત્વપૂર્ણ પ્રયોગો થયા જેમાં માનવીય આરોગ્ય, જીવશાસ્ત્ર, અને ટેકનોલોજીનો સમાવેશ થાય છે:
બાયોમેડિકલ સંશોધન: લોહીના નમૂનાઓ લીધા ગયા અને માનવીય દૈહિક પ્રક્રિયાઓનું અવકાશમાં વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું.
સૂક્ષ્મ શેવાળનો અભ્યાસ: ખોરાક અને ઓક્સિજન ઉત્પન્ન કરવા માટે અવકાશમાં શેવાળ કેવી રીતે વર્તે છે તે તપાસાયું.
નેનોમટીરિયલ્સ અભ્યાસ: આવા પદાર્થોનો અભ્યાસ થયો જે આવિર્ભૂત ઉપકરણો (wearables) બનાવી શકશે અને ક્રૂના સ્વાસ્થ્યનું મોનિટરિંગ કરશે.
વિદ્યુત સ્નાયુ ઉત્તેજના પરીક્ષણ: માનવીય સ્નાયુઓની અવકાશમાં ક્રિયાપ્રતિક્રિયાનો અભ્યાસ થયો.
થર્મલ કમ્ફર્ટ મટિરિયલ: નવી પ્રકારની ટેક્સટાઇલ સામગ્રીનું પરીક્ષણ થયું જે અવકાશયાત્રીઓ માટે આરામદાયક કપડાં બનાવવામાં ઉપયોગી થશે.
ક્રૂ વર્તન અભ્યાસ: માનસિક આરોગ્ય અને વર્તન પર અવકાશના અસરકારક પરિણામોને નોંધવામાં આવ્યા.
પૃથ્વી પર પાછા ફરવાની તૈયારી
india : કેન્દ્રીય મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે એક્સ પ્લેટફોર્મ પર માહિતી આપી હતી કે “શુભાંશુ શુક્લા અને તેમની ટીમ 14 જુલાઈ સાંજે 4:30 વાગે ISS પરથી અનડોક કરશે અને પૃથ્વી પર પાછા આવવાની પ્રક્રિયા 15 જુલાઈ બપોરે 3 વાગે (IST) પૂર્ણ થશે.”
આ પ્રક્રિયા દરમિયાન સ્પેસએક્સ ડ્રેગન અવકાશયાન પેસિફિક મહાસાગરમાં સ્પ્લેશડાઉન કરશે. એવી અપેક્ષા છે કે કેલિફોર્નિયા કિનારે સફળ અવતરણ થશે. નાસાએ આ માટે લીલી ઝંડી આપી દીધી છે.
ભારત માટે મહત્વ
શુભાંશુ શુક્લાની અવકાશ યાત્રા માત્ર એક વ્યક્તિગત સિદ્ધિ નથી, પરંતુ ભારત માટે વૈજ્ઞાનિક, ટેકનોલોજીકલ અને ગૌરવભેર ક્ષણ છે. તેમણે ખાનીગી અવકાશ મિશનમાં પાઇલટ તરીકે સામેલ થઈને એક નવો માઇલસ્ટોન હાંસલ કર્યો છે.
india : આ સાથે, ભારતમાં હવે નવા પેઢી માટે અવકાશ ક્ષેત્રે કારકિર્દી બનાવવા માટે પ્રેરણા મળે છે. ISRO તેમજ ખાનગી કંપનીઓ જેમ કે Skyroot, Agnikul વગેરેને આંતરરાષ્ટ્રીય પ્લેટફોર્મ પર આગળ ધપાવવાની તકો મળશે.
શું મળ્યું અને શું આગળ?
આ મિશન દ્વારા મળેલી જાણકારી, ડેટા અને પ્રયોગો વૈજ્ઞાનિક સમુદાય માટે ઘણાં વર્ષો સુધી ઉપયોગી રહેશે. આ ઉપરાંત:
કૃત્રિમ બુદ્ધિ આધારિત સેન્સર્સ માટે નવી ડિઝાઇન શક્ય બનશે.
india : અવકાશ પ્રવાસને વધુ સુરક્ષિત અને આરામદાયક બનાવવાના પ્રયાસો આગળ વધશે.શુભાંશુ શુક્લાની અવકાશ યાત્રા માત્ર કોઈ મિશન પૂરું થવાનો મામલો નથી. તે આપણા દેશના યુવાનો માટે આદર્શ બની શકે તેવી ઘટના છે. જ્યારે તેઓ 15 જુલાઈના રોજ પૃથ્વી પર ઉતરશે, ત્યારે માત્ર એક પાઇલટ નહિ પણ દેશના ગૌરવ તરીકે પાછા ફરશે.
india : વિજ્ઞાન ( science ) અને ટેકનોલોજીના ( technology ) ક્ષેત્રે ભારતે પાછલા કેટલાય દાયકાઓમાં અદ્ભુત પ્રગતિ કરી છે. હવે એક નવો ઐતિહાસિક ( historical ) ક્ષણ ભારત માટે આવી રહ્યો છે – અને એ છે ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લાની સફળ અવકાશ યાત્રાનો અંતિમ ચરણ. તેઓએ ૧૪ દિવસનો અવકાશ મિશન પૂરું કર્યા બાદ હવે પૃથ્વી ( earth ) પર પાછા આવવાની તૈયારી શરૂ કરી છે. આ મિશન, જે એક્સિઓમ-4 (Axiom-4) તરીકે ઓળખાય છે, તેમાં શુભાંશુ શુક્લાએ ( shubhanshu shukla ) પાઇલટ ( pilot ) તરીકે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી.
