Health : શું કાચાં ઈંડા ખાવા સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી સાબિત થઇ શકે છે?

Health : આજના સમયમાં લોકો ઝડપથી ફિટ અને તંદુરસ્ત થવા માટે અનેક પ્રકારના ટ્રેન્ડ્સ ( Health ) અપનાવી રહ્યાં છે. ખાસ કરીને ડાયટ અને નાસ્તા ( Snacks ) સંબંધિત વિકલ્પોમાં ઘણી નવી પદ્ધતિઓ જોવા મળે છે. ઈંડાને સુપરફૂડ માનવામાં આવે છે, કારણ કે તેમાં પ્રોટીન, વિટામિન અને જરૂરી ખનિજ તત્વો ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. જોકે, ઘણી વાર લોકો યોગ્ય માહિતીના અભાવે આરોગ્ય માટે જોખમ ભરી આદતો અપનાવી લે છે. કાચાં ઈંડા ( Eggs ) ખાવું પણ એવીજ એક ટેન્ડન્સી છે, જે ખાસ કરીને બોડીબિલ્ડર્સ ( Health ) અને ફિટનેસ ઉત્સાહીઓમાં ઘણી પ્રચલિત બની છે.

જ્યારે ઘણા લોકો માને છે કે કાચાં ઈંડા વધુ પોષક ( Nutritious ) હોય છે અને શરીરને ઝડપથી પ્રોટીન આપે છે, ત્યારે વાસ્તવિકતા ઘણી અલગ છે. નિષ્ણાતો અનુસાર, કાચાં ઈંડા ખાવું ( Health ) અનેક રીતે નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે.

કાચાં ઈંડા ખાવાથી સેલ્મોનેલા બેક્ટેરિયાનો ખતરો

મેદાંતા હોસ્પિટલ, ઈન્દોરના ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજીસ્ટ ડૉ. હરિ પ્રસાદ યાદવ જણાવે છે કે કાચાં ઈંડા ખાવાથી સેલ્મોનેલા નામના ઘાતક બેક્ટેરિયાનો ખતરો રહે છે. આ બેક્ટેરિયા ( Health ) કાચાં ઈંડાની શેલ (બાહ્ય સપાટી) પર તેમજ અંદર રહેલા સફેદા અને જરદીમાં પણ હાજર હોઈ શકે છે. ખાસ કરીને જો ઈંડું ચેપગ્રસ્ત ( Infected ) મરઘીમાંથી આવે તો તેની અંદર સેલ્મોનેલાનું પ્રમાણ વધુ હોઈ શકે છે.

https://youtube.com/shorts/0iWCLDbMXnE?si=0ULFh7cNndFbzgt_

https://dailynewsstock.in/2025/02/20/gujarat-rajkot-stepfather-rape-mother-daughter-friend-pocso/

જ્યારે આવું ઈંડું ખાવામાં આવે છે, ત્યારે આ બેક્ટેરિયા પેટમાં જઈને ફૂડ પોઈઝનિંગ, ઉલટી, વિસર્જનની સમસ્યા, જળસંકટ જેવી ગંભીર ( Serious ) બીમારીઓ પેદા કરી શકે છે. તેના ( Health ) લક્ષણો સામાન્ય રીતે 6 થી 72 કલાકના સમયગાળામાં દેખાવા લાગે છે.

બાયોવિટિનના અવરોધથી પોષણ ઘટે છે

ડૉ. યાદવ જણાવે છે કે કાચાં ઈંડામાં ‘એવિડિન’ નામનું એક પ્રોટીન હોય છે, જે બાયોવિટિન એટલે કે વિટામિન B7ના શોષણમાં અવરોધ ( Obstacle ) ઊભો કરે છે. જો લાંબા સમય ( Health ) સુધી કાચાં ઈંડા લેવાતાં રહે, તો શરીરમાં બાયોવિટિનની ઉણપ થવાની શક્યતા વધી જાય છે. બાયોવિટિનની ઉણપથી ચામડી અને વાળ સંબંધિત સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તેથી, એવું માનવું ખોટું છે કે કાચાં ઈંડા વધુ પોષક તત્વો આપે છે.

અડધાં પાકેલા ઈંડા પણ જોખમી

કેટલાંક લોકો માને છે કે અડધાં પાકેલા ઈંડા પચાવામાં સરળ હોય છે, પરંતુ તેમા પણ બેક્ટેરિયાના જોખમો રહ્યા છે. જો ઈંડું સંપૂર્ણ રીતે ન પકવામાં આવે, તો અંદર રહેલા બેક્ટેરિયા જીવંત રહી ( Health ) શકે છે. ખાસ કરીને જ્યારે ઈંડાની જરદી ભીની રહે છે, ત્યારે તે ફૂડ પોઈઝનિંગનું કારણ બની શકે છે.

કાચાં ઈંડા ખાવાથી થનારી બીમારીઓ

કાચાં ઈંડા ખાવાથી થનારી સામાન્ય ( Health ) બીમારીઓમાં ફૂડ પોઈઝનિંગ, આંતરડાની દુઃખાવટ, ઊલટી, દુખાવો અને ઉલટી-વિસર્જનનો સમાવેશ થાય છે. નાના બાળકો, વૃદ્ધો, ગર્ભવતી સ્ત્રીઓ અને જેઓની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય તેવા લોકોને ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.

શું કાચાં ઈંડામાંથી વધારે પ્રોટીન મળે?

આ પ્રશ્ન પણ ઘણીવાર ફિટનેસ પ્રિય લોકો પૂછતા હોય છે. સત્ય એ છે કે કાચાં અને પાકેલા ઈંડા બંનેમાં સમાન માત્રામાં પ્રોટીન હોય છે. પરંતુ શરીર પાકેલા ઈંડામાંથી લગભગ 90% જેટલું પ્રોટીન શોષી શકે છે, જ્યારે કાચાં ઈંડામાંથી માત્ર 50-60% જેટલું જ શોષી શકાય છે. એટલું જ નહીં, એવિડિનનું અસરકારક અસર પણ શરીરમાં વિટામિન B7ની ઉપલબ્ધિને ઘટાડી શકે છે. તેથી પોષણની દ્રષ્ટિએ પણ પાકેલા ઈંડા વધુ લાભદાયક છે.

સલામત રીતે ઈંડાની પસંદગી અને સંગ્રહ

ડૉ. યાદવ સલાહ આપે છે કે ઈંડા ખરીદતી વખતે ( Health ) નીચેની બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ:

• તિરાડ વગરના અને સ્વચ્છ ઈંડા જ પસંદ કરો.
• પેકેજિંગ પર લખેલી સમાપ્તિ તારીખ અવશ્ય તપાસો.
• ઈંડાને હંમેશા રેફ્રિજરેટરમાં 4°Cથી નીચા તાપમાને રાખો.
• ઈંડાને સુકા અને હવા આવતી બંધ ટપલામાં રાખો.
• ઈંડાને ન ધોઇએ, કારણ કે તેનાથી તેનો રક્ષણાત્મક આવરણ દૂર થઈ જાય છે.
• પાકેલા ઈંડાને ઓરડાના તાપમાને 2 કલાકથી વધુ સમય માટે ન રાખવા.
• જો ઈંડામાંથી દુર્ગંધ આવે, અથવા પાણીમાં તરતું જણાય, તો તેને તુરંત ફેંકી દેવું જોઈએ.

ફિટનેસ અને આરોગ્ય માટે સાવચેત રહેવું ખૂબ જ જરૂરી છે. પરંતુ યોગ્ય માહિતી અને નિષ્ણાતોની સલાહ વગર કોઇપણ ફૂડ હેબિટ અપનાવવી ખતરના નિમંત્રણ સમાન છે. કાચાં ઈંડા ( Health ) ખાવાની આદત દેખાવમાં સ્વસ્થ લાગતી હોઈ શકે છે, પરંતુ તેમાં છુપાયેલા જીવાણુઓથી શરીરને ગંભીર નુકસાન થઈ શકે છે. સ્વાસ્થ્યસંચિત જીવન માટે હંમેશા પાકેલા અને યોગ્ય રીતે સંભાળવામાં ( Health ) આવેલા ઈંડાનો જ ઉપયોગ કરવો જોઈએ.