ED : ભારતના આર્થિક ગુનાઓના તટસ્થ અનુસંધાન માટેની સંસ્થા એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) હવે એવી તપાસમાં વ્યસ્ત છે જેમાં દેશના ટોચના ક્રિકેટરો ( Cricketers ), ફિલ્મસ્ટાર્સ અને સોશિયલ મીડિયા ( Social Media ) ઇન્ફ્લુએન્સર્સ પર ગેરકાયદેસર સટ્ટાબાજી એપ્લિકેશનના પ્રચાર માટે મોટી કાર્યવાહી થઈ રહી છે. EDએ જાહેર કર્યું છે કે આ પ્લેટફોર્મ્સ ભારતમાં પ્રતિબંધિત હોવા છતાં ઘણા જાણીતા ચહેરાઓએ આ એપ્સની જાહેરાત કરી હતી, જેના કારણે દેશને વાર્ષિક ₹27,000 કરોડનું કર નુકસાન થઈ શકે છે.
આ મામલો માત્ર સટ્ટાબાજી સુધી સીમિત નથી, પરંતુ તેમાં મની લોન્ડરિંગ, બેનામી વ્યવહારો અને ટેકનીકલ રીતે દેશની નાણાકીય સુરક્ષાને ઝંકાવી દેવા જેવી ઘટનાઓ પણ સામેલ છે.
હરભજન સિંહ, યુવરાજ સિંહ, સુરેશ રૈના – ત્રણેય ક્રિકેટર્સ જેમણે ભારતને વર્લ્ડ કપ જીતાડવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી, તેઓ હવે FairPlay, 1xBet અને Parimatch જેવી પ્રતિબંધિત ગેમિંગ એપ્લિકેશન્સ સાથે જોડાયેલા હોવાનું સામે આવ્યું છે. EDના જણાવ્યા મુજબ, “આ ખેલાડીઓએ મળેલા પેમેન્ટ, કરાર અને જાહેરાત સામગ્રી”ની તપાસ થઈ રહી છે.
https://dailynewsstock.in/bollywood-bigg-boss-govinda/
સોનુ સૂદ – લોકડાઉનમાં લોકોના મસીહા તરીકે ઉભરી આવેલા અભિનેતાએ 1xBet Sporting Lines સાથે સંકળાયેલ જાહેરાતો કરી હતી, જેમાં આ પ્લેટફોર્મને “વિશ્વસનીય” તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યું હતું. EDના મતાનુસાર “આ પ્રકારની જાહેરાતો સામાન્ય નાગરિકને ગેરમાર્ગે દોરે છે.”
ઉર્વશી રૌતેલા – મોડેલ અને અભિનેત્રી ઉર્વશી અગાઉ પણ મહાદેવ બેટિંગ એપ સાથે જોડાયેલા વિવાદમાં આવી હતી. હાલમાં, તેઓ 1xBet અને Lotus365 જેવી એપ્સના પ્રમોશનમાં સામેલ હોવાનો આરોપ છે.
ED : હરભજન-યુવરાજ, ઉર્વશી રૌતેલા સહિત 5 લોકોને EDનું તેડું
અન્ય ચહેરાઓ – EDએ રાણા દગ્ગુબાતી, પ્રકાશ રાજ અને અનેક દક્ષિણ ભારતીય ફિલ્મ ઉદ્યોગના સ્ટાર્સ ઉપરાંત સોશિયલ મીડિયા ઈન્ફ્લુએન્સર્સની પણ પૂછપરછ કરી છે જેમણે Dafabet અને Betway જેવી સાઇટ્સને સરોગેટ બ્રાન્ડ તરીકે પ્રમોટ કર્યું છે.
આ એપ્સ તેમના વાસ્તવિક નામો છુપાવવા માટે “1XBat, FairPlay Sports, Lotus News App” જેવા નામો હેઠળ “સપ્તાહિક સ્પોર્ટ્સ અપડેટ્સ”, “અભ્યાસી પ્લેટફોર્મ” વગેરે તરીકે જાહેરાત કરે છે.
જ્યારે વપરાશકર્તા આ જાહેરાતો પર ક્લિક કરે છે કે QR કોડ સ્કેન કરે છે, ત્યારે તેઓ સીધા સટ્ટાબાજી વેબસાઇટ્સ પર રીડાયરેક્ટ થાય છે – જે સીધું ભારતીય કાયદાનું ઉલ્લંઘન છે.
EDના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે આ પ્રકરણમાં ટેકનોલોજી અધિનિયમ (IT Act), ફેમા (FEMA), પીએમએલએ (PMLA), બેનામી ટ્રાન્ઝેક્શન એક્ટ જેવી ઘણી કાનૂની જોગવાઈઓના ઉલ્લંઘન થયાના પુરાવા મળ્યા છે.
તેમણે જણાવ્યું કે – “આ પ્લેટફોર્મ્સ પોતાને સ્કિલ-બેસ્ડ ગેમ તરીકે રજૂ કરે છે, પણ પરિણામો સંપૂર્ણ રીતે નસીબ આધારિત હોય છે. ઘણા પ્લેટફોર્મ્સ રિગ્ડ અલ્ગોરિધમથી ચલાવાય છે જેનાથી વપરાશકર્તા હમેશાં નુકશાનમાં રહે.”
એક વપરાશકર્તાએ NDTVના રિપોર્ટમાં જણાવ્યું કે, “શરૂઆતમાં રમી લોટસ ગેમમાં ₹500ના રોકાણે ₹700 મળ્યા. પછી મોટી રકમ ₹1000 મૂકતાં ₹1500 મળ્યા. આવી રીતે 7-8 દિવસ સુધી મારો નફો રહ્યો. પછી હું ગુમાવા લાગ્યો અને આખરે ₹2.5 લાખ ગુમાવી બેઠો.”
આ અનુભવથી સ્પષ્ટ છે કે આ એપ્સ પ્રારંભમાં નફો આપીને ઉપયોગકર્તાને એડિક્ટ બનાવે છે અને પછી તબાહી તરફ દોરી જાય છે.
EDના અંદાજ મુજબ, વર્ષે ₹27,000 કરોડનો ટેક્સ લોસ દેશને થાય છે.
મહાદેવ કેસ સાથે જોડાયેલ ઈન્ટરનેટ ટ્રેલ અને બેકએન્ડ લિંક દર્શાવે છે કે ફરજી આયાત ડોક્યુમેન્ટ્સના બહાને 13,000 કરોડ રૂપિયા વિદેશ મોકલવામાં આવ્યા હતા.
આટલા મોટા પાયે મની લોન્ડરિંગને છુપાવવા માટે અનેક ફેક પેનકાર્ડ, કંપનીઓ અને સરોગેટ બ્રાન્ડિંગનો ઉપયોગ થયો હોવાનું પણ તપાસમાં બહાર આવ્યું છે.
કેટલાક સેલિબ્રિટીજને સમન્સ મળી ચૂક્યા છે
કેટલાકની બેંકિંગ ટ્રાન્ઝેક્શન, એડ એગ્રીમેન્ટ્સ અને પેમેન્ટ ગેટવે પર દરોડા પડી રહ્યા છે
વિદેશી વેપાર નીતિનું ઉલ્લંઘન તથા ફેમા હેઠળ કેસ નોંધાઈ શકે છે
મહાદેવ નેટવર્ક સાથે લિંંક ધરાવનારા તમામ પ્લેટફોર્મ્સની તપાસ થઈ રહી છે
જ્યારે હરભજન, યુવરાજ, રૈના જેવા ક્રિકેટર્સનો દેશભરમાં ઇમેજ “હીરો” જેવી છે, ત્યારે આવા કેસમાં નામ આવવું ફેન્સ માટે આઘાતજનક છે.
સોનુ સૂદ જે લોકડાઉનમાં “મેસિઆ” તરીકે સામે આવ્યા હતા, તેમનું નામ પણ આવા વિવાદમાં આવવું બોલીવૂડના ઈમેજ માટે પણ ઘાતક છે.
ઉર્વશી રૌતેલા પહેલાં પણ સમાન કેસમાં પ્રશ્નોનો સામનો કરી ચુકી છે – તેથી હવે સરકાર તેમના જેવી સુપરસ્ટાર ઇન્ફ્લુએન્સર્સના બ્રાન્ડ એન્ડોર્સમેન્ટ રોલ પર ચિંતિત છે.
https://youtube.com/shorts/wIXdo_aCUvQ
વર્તમાન સ્થિતિને ધ્યાનમાં લેતા હવે સરકાર ઉપર દબાણ વધી રહ્યું છે કે:
સરોગેટ જાહેરાતો પર પ્રતિબંધ લાદવો
Influencer Marketing માટે કડક દિશાનિર્દેશો જાહેર કરવા
BCCI અને Film Associations દ્વારા પોતપોતાની રીતે ગાઇડલાઇન તૈયાર કરવી
ગેમિંગ એપ માટે લાઈસન્સ સિસ્ટમ અને સીલિંગ કરવી
તમે ઓળખો છો એવા ચહેરાઓ, પરંતુ તેઓ જે એપ્સનો પ્રમોશન કરે છે, તે શું વાસ્તવમાં કાયદેસર છે? – આ સવાલ હવે દરેક સામાન્ય નાગરિક માટે ગંભીર બની ગયો છે.
EDની તપાસ માત્ર ઘણા લોકોને કટઘામાં લાવશે નહીં, પણ ભારતમાં ડિજિટલ દોરમાં મૌલિક નૈતિકતા અને વ્યવસાયિક જવાબદારી વિશેની ચર્ચાને વધુ ઉંડાણ આપશે.
લાખો લોકો જેમણે આવા એપ્સ પર વિશ્વાસ રાખીને પોતાના જીવનની બચત ગુમાવી છે, તેમનો વિશ્વાસ પાછો કેવી રીતે મેળવવો – એ હવે માત્ર કાયદાનો નહીં, પણ સામાજિક જવાબદારીનો વિષય બની ગયો છે.
