Dalai Lama : તિબેટીયન બૌદ્ધ ધર્મના ( baudh dharma ) સર્વોચ્ચ નેતા દલાઈ લામા 90 વર્ષના થઈ ગયા છે. તેમણે અત્યાર સુધીમાં 65 થી વધુ દેશોની યાત્રા ( journy ) કરી છે. આ ઉપરાંત, તેમણે 70 પુસ્તકો પણ લખ્યા છે. દલાઈ લામાને ચૂંટવાની આખી પ્રક્રિયા પણ એકદમ અલગ છે. તેમાં ઘણા વર્ષોનો સમય પણ લાગે છે. ચાલો જાણીએ.
Dalai Lama : તિબેટની ધાર્મિક ( dharmik ) , સાંસ્કૃતિક અને રાજકીય ( political ) ઓળખના પ્રતીક દલાઈ લામાની આખી દુનિયામાં ( world ) એક અલગ ઓળખ છે. દલાઈ લામા આજે 90 વર્ષના થઈ ગયા છે. તિબેટમાં અત્યાર સુધીમાં 14 દલાઈ લામા થઈ ચૂક્યા છે. 14મા દલાઈ લામાનું સાચું નામ તેનઝિન ગ્યાત્સો છે. તેમનો જન્મ 6 જુલાઈ 1935 ના રોજ ઉત્તર-પૂર્વીય તિબેટના ટાકટસેરમાં થયો હતો.
Dalai Lama : તિબેટીયન બૌદ્ધ ધર્મના ( baudh dharma ) સર્વોચ્ચ નેતા દલાઈ લામા 90 વર્ષના થઈ ગયા છે. તેમણે અત્યાર સુધીમાં 65 થી વધુ દેશોની યાત્રા ( journy ) કરી છે.
Dalai Lama : તેનઝિન ગ્યાત્સોએ બૌદ્ધ ફિલસૂફીમાં પીએચડી કરી છે. તેમને 1940 માં ચૌદમા ‘દલાઈ લામા’ બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ પછી, તેઓ 1959 માં ભારત આવ્યા હતા. ત્યારથી તેઓ ભારતમાં રહે છે. અત્યાર સુધીમાં, તેમણે 65 થી વધુ દેશોની યાત્રા કરી છે, અને 85 થી વધુ સન્માન પુરસ્કારો ( award ) મેળવ્યા છે. તેમણે 70 થી વધુ પુસ્તકો પણ લખ્યા છે. હાલમાં, તેઓ હિમાચલ પ્રદેશના ધર્મશાલામાં રહે છે.
https://youtube.com/shorts/9Ryj2lNHTKM?si=rH21dClOUZ8tKJyq
https://dailynewsstock.in/elon-musk-america-political-party-donald-trump/
‘દલાઈ લામા’નું મહત્વ શું છે?
Dalai Lama : દલાઈ લામા તિબેટીયન બૌદ્ધોના સૌથી મોટા ધાર્મિક નેતા છે. તેમને તિબેટીયન બૌદ્ધોના નિર્વિવાદ સર્વોચ્ચ નેતા માનવામાં આવે છે. દલાઈ લામા તિબેટીયન ઓળખ અને સ્વાયત્તતાનું પ્રતીક છે. તેમને બોધિસત્વ ‘અવલોકિતેશ્વર’નો અવતાર માનવામાં આવે છે. તિબેટીયન બૌદ્ધ ધર્મમાં આ સર્વોચ્ચ પદવી છે. દલાઈ લામાનો અર્થ ‘જ્ઞાનનો સમુદ્ર’ થાય છે, તેમને આદરપૂર્વક ‘તેમની પવિત્રતા’ કહેવામાં આવે છે. તિબેટીયન બૌદ્ધો પાસે 700 વર્ષ જૂની પરંપરા છે.
વર્તમાન દલાઈ લામાની પસંદગી કેવી રીતે કરવામાં આવી હતી?
Dalai Lama : 6 જુલાઈ, 1935 ના રોજ તિબેટના ખેડૂત પરિવારમાં જન્મેલા, 14મા દલાઈ લામાને પુનર્જન્મ તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા હતા. 2 વર્ષની ઉંમરે તેમને આગામી ‘દલાઈ લામા’ તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા હતા. અગાઉના 13મા દલાઈ લામા પુનર્જન્મ હોવાનું કહેવાય છે. તિબેટીયન સરકારે ઉત્તરાધિકારી શોધવા માટે ઘણી ટીમો મોકલી હતી. 4 વર્ષની શોધ પછી, લ્હામો ધોંડુપ નામના છોકરાની ઓળખ થઈ.
જ્યારે ઉત્તરાધિકારીના સંકેતો મળ્યા, ત્યારે તેમની તપાસ કરવામાં આવી. ભૂતપૂર્વ દલાઈ લામાની વસ્તુઓ જોયા પછી, તેમણે કહ્યું – “આ મારા છે”. 1940 માં લ્હાસાના મહેલમાં ગયા પછી, તેમને સર્વોચ્ચ ધાર્મિક નેતા બનાવવામાં આવ્યા.
ઉત્તરાધિકારી કેવી રીતે પસંદ કરવામાં આવે છે?
Dalai Lama : ‘દલાઈ લામા’ ની પસંદગી પુનર્જન્મના સિદ્ધાંત પર આધારિત છે. આગામી દલાઈ લામાની શોધ વરિષ્ઠ લામાઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે. શોધ સંકેતો, સપના, ભવિષ્યવાણીઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ પસંદગી પ્રક્રિયામાં ક્યારેક ઘણા વર્ષો લાગે છે. લક્ષણો એક કરતાં વધુ બાળકોમાં પણ જોઈ શકાય છે. સંભવિત બાળક શોધ્યા પછી, એક પરીક્ષા પણ લેવામાં આવે છે. ભૂતપૂર્વ દલાઈ લામાની માળા અથવા લાકડી ઓળખવામાં આવે છે. દલાઈ લામા બનતા પહેલા, વ્યક્તિએ ઘણા વર્ષો સુધી ઊંડાણપૂર્વક અભ્યાસ કરવો પડે છે. બૌદ્ધ ફિલસૂફી અને તિબેટી સંસ્કૃતિના ઊંડા શિક્ષણ આપવામાં આવે છે.
દલાઈ લામાના ઉત્તરાધિકારીની પસંદગી કેવી રીતે કરવામાં આવે છે?
Dalai Lama : તિબેટીયન બૌદ્ધ પરંપરામાં, દલાઈ લામાની પસંદગી પુનર્જન્મના સિદ્ધાંત પર આધારિત છે. માન્યતાઓ અનુસાર, વર્તમાન દલાઈ લામાના મૃત્યુ પછી, તેમનો આત્મા નવજાત બાળકમાં પુનર્જન્મ પામે છે. અગાઉના દલાઈ લામાના મૃત્યુ પછી શોકનો સમયગાળો હોય છે. આ પછી, આગામી દલાઈ લામાની શોધ વરિષ્ઠ લામાઓ દ્વારા સંકેતો, સપના અને આગાહીઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે.
દલાઈ લામાના અંતિમ સંસ્કાર દરમિયાન તેમના ચિતામાંથી નીકળતા ધુમાડાની દિશા, મૃત્યુ સમયે તેઓ કઈ દિશામાં જોઈ રહ્યા હતા તે પણ આગામી દલાઈ લામાને શોધવામાં મદદ કરે છે.
Dalai Lama : આ પ્રક્રિયામાં ક્યારેક વર્ષો લાગે છે. વર્તમાન લામા દ્વારા ઉલ્લેખિત લાક્ષણિકતાઓ એક કરતાં વધુ બાળકોમાં પણ જોઈ શકાય છે. જો કે, સંભવિત બાળક મળી ગયા પછી, તેને પુનર્જન્મ તરીકે ઓળખવા માટે, તેની તપાસ અગાઉના દલાઈ લામાની વસ્તુઓ, જેમ કે માળા અથવા લાકડી ઓળખવા માટે કરવામાં આવે છે. જો સંભવિત બાળક આમાં સફળ થાય છે, તો તેને બૌદ્ધ ધર્મ, તિબેટીયન સંસ્કૃતિ અને ફિલસૂફીનું ઊંડાણપૂર્વક શિક્ષણ આપવામાં આવે છે.
અત્યાર સુધીના તમામ દલાઈ લામાઓમાંથી, ફક્ત એકનો જન્મ મંગોલિયામાં થયો હતો અને એકનો જન્મ ઉત્તરપૂર્વ ભારતમાં થયો હતો. આ સિવાય, બાકીના દલાઈ લામાઓ તિબેટમાં જ જોવા મળ્યા હતા.
‘દલાઈ લામા’ ની પરંપરા કેવી રીતે શરૂ થઈ?
Dalai Lama : ‘દલાઈ લામા’ નું બિરુદ સૌપ્રથમ ૧૫૭૮ માં આપવામાં આવ્યું હતું. મોંગોલ શાસક અલ્તાન ખાને સૌપ્રથમ સોનમ ગ્યાત્સોને આ બિરુદ આપ્યું હતું. સોનમ ગ્યાત્સોને ત્રીજા ‘દલાઈ લામા’ માનવામાં આવતા હતા. તિબેટીયન બૌદ્ધોના અગાઉના બે ધાર્મિક નેતાઓને પણ આ બિરુદ મળ્યું હતું. ૧૭મી સદીમાં, પાંચમા દલાઈ લામાએ તિબેટમાં સત્તા સ્થાપિત કરી. ‘દલાઈ લામા’ ૧૯૫૧ સુધી તિબેટમાં શાસન કરતા રહ્યા.
