Ajab-Gajab : દરિયાની દુનિયા પોતાના અંદરના રહસ્યો ( Ajab-Gajab ) અને અસાધારણ જીવસૃષ્ટિ માટે વિશ્વભરમાં જાણીતિ છે. આપણે મોટાભાગે માછલીઓને ( Fish ) માત્ર પાણીમાં તરતી જોઈ છે, પણ શું તમે ક્યારેય કલ્પના કરી છે કે એક માછલી હવામાં પણ ઉડી ( Even fly in the air ) શકે? તમે માની નહીં શકો, પણ એ વાસ્તવમાં સાચું છે. દરિયામાં આવી કેટલીક માછલીઓ હોય છે જેને “ઉડતી માછલી” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે 30 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે હવામાં ગ્લાઈડ કરે છે.
ઉડતી માછલીનું વૈજ્ઞાનિક સમજૂતી
ફ્લાઈંગ ફિશનો વૈજ્ઞાનિક નામ છે Exocoetidae. આ ખાસ પ્રકારની ( Ajab-Gajab ) માછલીઓ વિશ્વના ગરમ દરિયાઈ વિસ્તારોમાં જોવા મળે છે – જેમ કે કેરેબિયન સમુદ્ર, હિંદ મહાસાગર, અને પેસિફિક મહાસાગર. તેમની ખાસિયત એ છે કે તેઓ મોટા પાંખ જેવા પેક્ટોરલ ફિન્સ ( Pectoral fins ) ધરાવે છે, જેને તેઓ શિકારીઓથી બચવા માટે હવામાં ગ્લાઈડ કરવા માટે ઉપયોગ કરે છે.
કેવી રીતે ઊડે છે માછલી?
આ માછલી પક્ષીઓની જેમ પાંખો ફફડાવતી ( Ajab-Gajab ) નથી, પરંતુ તે પાણીમાંથી ખૂબ જ ઝડપથી બહાર નિકળી અને પોતાના વિશાળ પાંખ ( Large wing ) જેવા ફિન્સ ફેલાવીને હવામાં એક દિશામાં લંબાય છે – જેને “ગ્લાઈડિંગ” કહે છે. એક સામાન્ય ફ્લાઈંગ ફિશ હવામાં 50 થી 400 મીટર સુધીનો અંતર કાપી શકે છે. કેટલીક જાતો તો હવામાં સતત 6-7 સેકન્ડ સુધી રહી શકે છે, અને લગભગ 1.2 મીટર ( Ajab-Gajab ) જેટલી ઉંચાઈ સુધી ઉડી શકે છે.
ઉડતી માછલીઓ કેમ ઉડે છે?
આ જંતુની ઉડાન માત્ર મજા માટે નથી. ઉડતી ( Ajab-Gajab ) માછલી શાર્ક, તુન્હા જેવી મોટી અને શિકારી માછલીઓથી બચવા માટે હવામાં કૂદે છે. તે ઝડપથી પૂંછડી હલાવીને ( Tail wagging ) પાણીમાં એટલી ઊંચી ઝંપ ભરે છે કે તરત afterward તે પાંખો ફેલાવી દે છે અને હવામાં સરકવા લાગે છે.
મનમોહક દેખાવ અને મન ભળાવતી કલાપૂર્ણતા
આ માછલીઓ જોવામાં પણ ખૂબ સુંદર હોય છે. તેમનું શરીર ચમકદાર અને મોજાની જેમ ચળકતું હોય છે. જ્યારે તે સૂર્યપ્રકાશમાં ઉડે છે ત્યારે તેઓ ( Ajab-Gajab ) હવામાં ચમકતી ‘સિલ્વર એરો’ જેવી લાગે છે. તેમના ઉડાનના દૃશ્યો જોનાર કોઈપણ માટે આનંદદાયક અનુભવ બને છે.
વિડીયો વાઈરલ થતો
સોશિયલ મીડિયા પર હાલમાં એક ઉડતી માછલીનો ( Ajab-Gajab ) વિડિયો ખૂબ જ વાઈરલ થયો છે, જેમાં તે 30 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે પાણીમાંથી હવામાં ઉડી રહી છે. લોકો આ વિડિયો જોઈને અચંબિત છે અને પ્રકૃતિની ક્રિયાને સલામ પાઠવી રહ્યા છે. અસલી દૃશ્ય એવું ( Ajab-Gajab ) લાગે છે કે જાણે પાણીમાંથી કોઈ તીક્ષ્ણ આકારની વસ્તુ તોળાઈ રહી હોય.
રસપ્રદ તથ્યો
- ઉડતી માછલીઓ વારંવાર હવામાં થોડી મિનિટ માટે ગ્લાઈડ કરે છે અને પાણીને સ્પર્શ કર્યા પછી ફરી ઉડાન ભરે છે. આ રીતે તેઓ બહુજ લાંબી ( Ajab-Gajab ) ઉડાન ભરી શકે છે.
- માછીમારો કહે છે કે ક્યારેક આ માછલીઓ બોટ કે જહાજ પર આવી પડે છે, જાણે આકાશમાંથી પડી હોય.
- કેટલીક જગ્યાએ એવું કહેવાય છે કે આ માછલીઓ આકાશમાંથી માછલીઓ પડવાનો ચમત્કાર કરે છે!
https://www.facebook.com/share/r/1BixBc8uqe/
વિશ્વભરમાં તેમનું મહત્વ
જાપાન, ઇન્ડોનેશિયા અને બાર્બાડોસ જેવા ઘણા દેશોમાં આ માછલીઓનો ( Ajab-Gajab ) ખાદ્ય રૂપમાં ઉપયોગ થાય છે. તેને તળીને, સૂકી કરીને અથવા સૂપ બનાવીને સેવન કરવામાં આવે છે. ખાસ કરીને બાર્બાડોસમાં આ માછલી રાષ્ટ્રીય માછલી તરીકે માન્ય છે.
તમે તેને ક્યાં જોઈ શકો?
જો તમે માલદીવ, કેરેબિયન, અથવા ભારતમાં તામિલનાડુ ( Ajab-Gajab ) અને અંદામાન જેવા દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં મુસાફરી કરો છો, તો તમારે સવારે કે સાંજે દરિયાની આસપાસ નજર રાખવી. સામાન્ય રીતે એ સમયે ફ્લાઈંગ ફિશ વધુ સક્રિય હોય છે અને તેમના ઉડાનના દૃશ્યો જોવા મળી શકે છે.
સમુદ્રનો 80% ભાગ હજુ અજાણ છે
એવું કહેવાય છે કે માનવજાતિએ હજુ સુધી સમુદ્રનો માત્ર 20% ભાગ જ શોધ્યો છે. બાકીના 80% ભાગમાં અનેક રહસ્યો અને અજાણ્યા જીવ વિહરે છે. ફ્લાઈંગ ફિશ ( Ajab-Gajab ) એ ત્યાથી મળેલા અનેક આશ્ચર્યજનક નમૂનાઓમાંથી એક છે, જે બતાવે છે કે પ્રકૃતિ કેટલી અસીમ અને અજાયબીથી ભરપૂર છે.
નિષ્કર્ષ: પ્રકૃતિની એક અસાધારણ ભેટ
ફ્લાઈંગ ફિશ એ માનવીને મળેલી કુદરતી આશ્ચર્યજનક ભેટ છે, જે માત્ર દૃશ્ય રસ માટે નહીં પરંતુ વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિએ પણ અભ્યાસયોગ્ય છે. તેમની ઉડાન ( Ajab-Gajab ) આપણા માટે પ્રેરણા રૂપ છે કે આ દુનિયામાં અસંભવ જેવું કંઈ નથી. કુદરત દરરોજ આપણને એ વાત યાદ અપાવે છે કે એને સમજી લેવો એ માનવતા માટે એક અવિરત સફર છે.
