Adbhut : જ્યારે સમગ્ર વિશ્વ 2025ના અડધા વર્ષમાં પ્રવેશી ગયું છે, ત્યારે આફ્રિકા ખંડમાં ( Adbhut ) આવેલો એક દેશ છે, જ્યાં લોકો હજુ પણ વર્ષ 2017 જીવી રહ્યા છે. આ વાત કદાચ થોડી વિચિત્ર ( Strange ) લાગે, પણ આ સંપૂર્ણ સત્ય છે. આ દેશ છે ઇથોપિયા, જેનું કેલેન્ડર સમગ્ર ( Adbhut ) વિશ્વમાં વપરાતી સમયગણનાથી લગભગ 7 થી 8 વર્ષ પાછળ છે. આ અનોખી વ્યવસ્થા પાછળ છે ઈતિહાસ, સંસ્કૃતિ અને ધર્મ સાથે જોડાયેલું એક ખાસ કારણ — ગીઝ કેલેન્ડર ( Geez Calendar ).
શું છે ઇથોપિયાનું ગીઝ કેલેન્ડર?
ઇથોપિયામાં વપરાતું કેલેન્ડર “ગીઝ કેલેન્ડર” તરીકે ઓળખાય છે. તે ગ્રેગોરિયન કેલેન્ડરથી ( Gregorian calendar ) સંપૂર્ણપણે અલગ છે, જેને આજે વિશ્વભરમાં સૌથી વધુ પ્રમાણમાં માન્યતા ( Adbhut ) પ્રાપ્ત છે. ગીઝ કેલેન્ડર ઇથોપિયાની પ્રાચીન સાંસ્કૃતિક, ધાર્મિક અને ઐતિહાસિક ઓળખનો એક મહત્ત્વનો હિસ્સો છે.
https://youtube.com/shorts/-QK3BJqkB1A?feature=share
https://dailynewsstock.in/social-media-block-facebook-signboard-advertise/
આ કેલેન્ડર મુજબ, જ્યારે વિશ્વમાં 2025 વર્ષ ચાલી રહ્યું છે, ત્યારે ઇથોપિયામાં હજુ પણ 2017 વર્ષ ચાલી રહ્યું છે. આ વિસંગતિનો મુખ્ય કારણ એ છે કે ઇથોપિયન ( Adbhut ) ઓર્થોડોક્સ ચર્ચ અનુસાર ઈસુ ખ્રિસ્તનો જન્મ ઇસ્વી વર્ષ 1માં નહીં પરંતુ ઈસાપૂર્વે 7માં થયો હતો.
13 મહિના અને પેગુમે મહિનો
ઇથોપિયન કેલેન્ડરની સૌથી વિશિષ્ટ બાબત એ છે કે તેમાં 13 મહિના હોય છે:
- 12 મહિના દરેક 30 દિવસના હોય છે.
- 13મો મહિનો “પેગુમે” કહેવાય છે, જેમાં 5 દિવસ (અને લીપ વર્ષમાં 6 દિવસ) હોય છે.
આ રીતે, ઇથોપિયન ( Ethiopian ) વર્ષમાં કુલ 365 અથવા 366 દિવસ હોય છે, પરંતુ સમયગણતરીની રીત એકદમ અલગ છે. આ જુદી પદ્ધતિ ઇથોપિયાની અસમીક સાંસ્કૃતિક ઓળખને ( Adbhut ) વધુ મજબૂત બનાવે છે.
નવું વર્ષ અને તહેવારો
ઇથોપિયામાં નવું વર્ષ 11 સપ્ટેમ્બર (લીપ વર્ષમાં 12 સપ્ટેમ્બર)ના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે, જેને “એન્કુતતાશ” ( Enkutatash ) કહેવામાં આવે છે.
- આ દિવસ તેમની માટે માત્ર નવું વર્ષ નહીં પણ નવું જીવન, આશા અને ઉત્સવ લઈને આવે છે.
- ખાસ કરીને ગામડાઓમાં લોકો સાંસ્કૃતિક ( Adbhut ) નૃત્ય કરે છે, પરિવારો સાથે ભેગા થાય છે અને પરંપરાગત ભોજન બનાવે છે.
અહીં નાતાલ ( Christmas ) પણ વિવિધ છે – જે 25 ડિસેમ્બર નહીં પણ 7 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે છે.
કેમ છે ઇથોપિયા બાકીના વિશ્વથી અલગ?
ઇથોપિયાની સમયગણતરી, ધર્મ અને સંસ્કૃતિએ તેમને વૈશ્વિક પ્રવાહોથી થોડું અલગ રાખ્યું છે.
- જ્યારે લગભગ દરેક દેશોએ ગ્રેગોરિયન કેલેન્ડરને ( Adbhut ) અપનાવી લીધું છે, ત્યારે ઇથોપિયાએ પોતાની પરંપરાગત પદ્ધતિને જાળવી રાખી છે.
- આનું મુખ્ય કારણ છે તેમનું ઇતિહાસ સાથેનું જોડાણ અને ઓર્થોડોક્સ ચર્ચની મજબૂત પૃષ્ઠભૂમિ.
ઇથોપિયાની રાજકીય અને સાંસ્કૃતિક વ્યવસ્થામાં ચર્ચનું મહત્વ ઘણું વધારે છે. તેથી જ્યારે વિશ્વ ઈસુ ખ્રિસ્તના જન્મને આધાર રાખીને સમયગણતરી કરે છે, ત્યારે ઇથોપિયા તેની જુદી ધાર્મિક ( Religious ) માન્યતાઓને આધારે સમયગણતરી કરે છે.
ગીઝ કેલેન્ડર અને આધુનિક વિશ્વ
હવે પ્રશ્ન એ થાય કે ઇથોપિયાની આ જુદી સમયગણતરી ( Adbhut ) તેમની દૈનિક જીવનશૈલીને કેટલું અસર કરે છે?
વાસ્તવમાં, ઇથોપિયામાં અન્ય દેશો સાથે વ્યવસાય કરતી વખતે, સરકારી અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ગ્રેગોરિયન કેલેન્ડરનો પણ ઉપયોગ થાય છે.
- પરંતુ ઘરેલું, ધાર્મિક અને પરંપરાગત કક્ષાએ, લોકો પોતાનું જાતિગત કેલેન્ડર — ગીઝ કેલેન્ડર — જ ઉપયોગ કરે છે.
- આ એક પ્રકારનું દ્વૈત કેલેન્ડર સિસ્ટમ છે, જેમાં દેશ ( Adbhut ) આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો માટે એક કેલેન્ડર અને આંતરિક જીવન માટે બીજું કેલેન્ડર અપનાવે છે.
વિશ્વના દ્રષ્ટિકોણે એક અનોખો દેશ
આજના ટેક્નોલોજીના યુગમાં પણ ઇથોપિયાએ તેની પરંપરાઓ અને ઓળખને જાળવી રાખી છે. જ્યારે સમગ્ર વિશ્વ નવા વર્ષના સપનાને સાકાર કરવા માટે ધાવતું થયું છે, ત્યારે ઇથોપિયા ( Adbhut ) હજુ પણ 2017ના સમયગાળામાં શાંતિથી, ઘનતાથી અને સંસ્કૃતિથી જીવતું રહી છે.
આવો ઉદાહરણ આપતું બીજું દેશ શોધવો મુશ્કેલ છે. કદાચ એ માટે જ ઇથોપિયાને ઘણીવાર “આફ્રિકાનું ભાવિ ભંડાર” પણ કહેવામાં આવે છે — જ્યાં ઇતિહાસ અને આધુનિકતાનું અનોખું મિશ્રણ જોવા મળે છે.
ઇથોપિયાનો સમયગણતરીનો જુદો માર્ગ માત્ર કેલેન્ડરની વાત નથી. તે દર્શાવે છે કે એક રાષ્ટ્ર કેવી રીતે પોતાની ઓળખને જાળવી શકે છે, ભલે દુનિયા કેટલું પણ ( Adbhut ) આગળ વધી ગઈ હોય. ઇથોપિયાનું ગીઝ કેલેન્ડર સમયની ગતિ સામે એક શાંત, સંતુલિત અને ધાર્મિક દ્રષ્ટિનો સંદેશ આપે છે — જે આજે પણ વિશ્વને ઘણું કઈક શીખવી શકે
ઈથોપિયન ગીઝ કેલેન્ડરનો ઈતિહાસ
ગીઝ કેલેન્ડર કે જેને ઇથોપિયન કેલેન્ડર પણ ( Adbhut ) કહેવામાં આવે છે, તેનો ઉદ્ભવ એથોપિયાની પ્રાચીન ભાષા ગીઝ (Ge’ez) પર આધારિત છે, જે આજની તારીખે ધર્મગંતાઓ માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.
આ કેલેન્ડર ઘણા અંશે પ્રાચીન એજિપ્શિયન કેલેન્ડર ( Adbhut ) પરથી બનાવવામાં આવ્યું છે. તેમાં દર મહિને 30 દિવસ હોય છે અને વર્ષના અંતે વધારાના 5 (અથવા લીપ વર્ષમાં 6) દિવસ ઉમેરવામાં આવે છે.
