Gujarat : ગુજરાત રાજ્યમાં છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી વાવાઝોડું અને મોસમના અસામાન્ય ( Gujarat ) વરસાદના કારણે સામાન્ય જીવનની સાથે સાથે શિક્ષણ ક્ષેત્ર પર પણ ગંભીર ( Serious ) અસર પડી છે. ખાસ કરીને ધોરણ 10 અને 12ના પૂરક પરીક્ષાર્થીઓ માટે આ પરિસ્થિતિ ( Gujarat ) ખૂબ મુશ્કેલીભરી રહી છે. અનેક વિસ્તારોમાં થયેલા ભારે વરસાદને પગલે પૂરક પરીક્ષામાં હાજર ન રહી શકેલા વિદ્યાર્થીઓ માટે રાજ્ય સરકારે એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય ( Decision ) જાહેર કર્યો છે.
શિક્ષણ રાજ્ય મંત્રી પ્રફુલ પાનશેરિયાએ મીડિયા સાથેની વાતચીતમાં સ્પષ્ટતા ( Clarification ) કરી કે, “ગુજરાતના કેટલાક વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદને લીધે અનેક વિદ્યાર્થીઓ પૂરક પરીક્ષામાં ( Exam ) હાજર રહી શક્યા નહીં. તેવા તમામ વિદ્યાર્થીઓને રાજ્ય સરકા ( Gujarat )ર ફરીથી પરીક્ષા આપવાની તક આપશે.”
https://youtube.com/shorts/XRRQipvh-pU?si=B45YYklJOthGsIH_

https://dailynewsstock.in/election-results-victory-cabinet-gopal-italia/
આ નિર્ણયની રાજ્યભરમાં પ્રશંસા ( Appreciation ) થઈ રહી છે, ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓ અને તેમની વાલીઓમાં આ જાહેરાતથી રાહતનો શ્વાસ જોવા મળ્યો છે. ઘણા વાલીઓએ અને શિક્ષકોના ( Gujarat ) સંગઠનો દ્વારા સરકારે વિદ્યાર્થીઓ માટે વધુ તક આપવા બાબત માંગણી પણ કરવામાં આવી હતી, જેને રાજ્ય સરકારે માન આપી જવાબદાર નિર્ણયો કર્યો છે.
પરીક્ષા ન આપી શકનારા માટે નવી તક
શિક્ષણ વિભાગના જણાવ્યા મુજબ, જે વિદ્યાર્થીઓ પૂરક પરીક્ષાના દિવસોએ ભારે વરસાદના કારણે પરીક્ષા કેન્દ્ર સુધી પહોંચી શક્યા નહોતા અથવા જમાવટના કારણે તેઓ ( Gujarat ) ઘરમાં અટવાઈ ગયા હતા, તેઓ ફરીથી આ પૂરક પરીક્ષા આપી શકશે. સરકારે આવી વિશિષ્ટ સ્થિતિમાં આવેલા વિદ્યાર્થીઓ માટે અલગથી રજીસ્ટ્રેશન ( Registration ) પ્રક્રિયા શરૂ કરવાની તૈયારી પણ દર્શાવી છે.
આ વિધાર્થીઓ માટે પરીક્ષાની નવી તારીખો ટૂંક સમયમાં ( Gujarat ) જાહેર કરાશે અને શિક્ષણ વિભાગ તેની સંપૂર્ણ કાર્યવાહી પૂર્ણ કરી શકે તે માટે જિલ્લા શિક્ષણ અધિકારીઓને આદેશ પણ આપી દીધો છે.
જિલ્લા અનુરૂપ અસર
વિશેષરૂપે દક્ષિણ ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્રના કેટલાક ભાગો અને ઉત્તર ગુજરાતના વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદ પડ્યો છે. સુરત, નવસારી, વલસાડ, ભરૂચ, રાજકોટ, જામનગર, બનાસકાંઠા ( Gujarat ) અને પાટણ જેવા જિલ્લાઓમાં પૂરક પરીક્ષા દરમિયાન કેટલાક વિસ્તારોમાં પાણી ભરાવા અને વાહન વ્યવહાર ઠપ્પ થવાના સમાચાર મળ્યા હતા.
અહીંના વિદ્યાર્થીઓ માટે સૌથી મોટો પડકાર હતો પરીક્ષા કેન્દ્ર સુધી પહોંચી શકવાનો. કેટલીક જગ્યાએ બસ સેવા બંધ હતી, તો કેટલાક વિસ્તારોમાં માર્ગ પાણીમાં ( Gujarat ) ગરકાવ થઈ ગયા હતા.

સરકારની જવાબદારીનો દાખલો
શિક્ષણ રાજ્ય મંત્રીના નિવેદનથી સ્પષ્ટ છે કે રાજ્ય સરકાર વિદ્યાર્થીઓના ભવિષ્યને લઈને ગંભીર છે. આ નિર્ણય માત્ર શિક્ષણપ્રત્યે પ્રતિબદ્ધતાનો જ પરિચય નથી ( Gujarat ) આપતો, પરંતુ માનવીયતા અને વ્યવહારિકતા સાથેની સરકારની કાર્યપદ્ધતિનો પ્રતિબિંબ પણ આપે છે.
પ્રફુલ પાનશેરિયાએ કહ્યું કે, “વિદ્યાર્થીઓના ( Gujarat ) ભવિષ્ય સાથે કોઈ જાતનો અન્યાય ન થાય તે અમારી પ્રથમ પ્રાથમિકતા છે. આ અભૂતપૂર્વ પરિસ્થિતિમાં આપણે હંમેશાં વિદ્યાર્થીઓના હિતમાં નિર્ણય લેવાનું ચાલુ રાખશું.”
RTE અને શિક્ષણ હક્ક
આ નિર્ણય શિક્ષણના હક (Right to Education) અંતર્ગત વિદ્યાર્થીઓને મલવા યોગ્ય શિક્ષણ અને યોગ્ય તક માટેની નિષ્ઠાને મજબૂત બનાવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે રાજ્ય સરકારનો ( Gujarat ) આ નિર્ણય અન્ય રાજ્યો માટે પણ માપદંડ રૂપ બની શકે છે.
શૈક્ષણિક સંગઠનોની પ્રતિસાદ
ગુજરાતના અનેક શિક્ષણવિદો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓએ રાજ્ય સરકારના આ નિર્ણયને આવકાર્યો છે. ગુજરાત શિક્ષક સંઘના પ્રમુખે જણાવ્યું કે, “વિદ્યાર્થી માટે દર એક પરીક્ષા અગત્યની ( Gujarat ) હોય છે. આવા સમયે સરકારની આવતી રહેવાની અને વિદ્યાર્થીઓના ભવિષ્યની ચિંતા કરવાની અભિગમ પ્રસંશનીય છે.”
વિદ્યાર્થીઓ અને વાલીઓની લાગણીઓ
અમારા પ્રતિનિધિ દ્વારા સુરતના અમરોલી વિસ્તારમાં કેટલાક વિદ્યાર્થી અને વાલીઓ સાથે ચર્ચા કરવામાં આવી. ધોરણ 12ના વિજ્ઞાન પ્રવાહના વિદ્યાર્થી કરણ પટેલે કહ્યું, “મારું એકમાત્ર ( Gujarat ) વિષય બાકી હતું. ભારે વરસાદના કારણે હું ઘરથી બહાર પણ ન નીકળી શક્યો. મને ખૂબ દુઃખ થયું હતું કે મારી સિદ્ધિ ખોટી જશે. પણ હવે ફરી તક મળે છે એથી ખૂબ ખુશ છું.”
કિરણબેન, જે એક વિદ્યાર્થીનીની માતા છે, એમણે કહ્યું, “આ નિર્ણયથી સરકારે સાચે વિદ્યાર્થીની લાગણી સમજવી બતાવી છે. સરાહનીય છે.”
આગામી પગલાં
શિક્ષણ વિભાગ તરફથી ટૂંક સમયમાં નવી પરીક્ષાની તારીખો, અરજી પ્રક્રિયા અને કેન્દ્રોની યાદી જાહેર કરવામાં આવશે. સાથે જ રાજ્યના દરેક શિક્ષણ અધિકારીઓને પણ આ ( Gujarat ) બાબત માટે માર્ગદર્શન આપવામાં આવી રહ્યુ છે કે કોઇપણ વિદ્યાર્થી વંચિત ન રહી જાય.
વિભાગ દ્વારા હેલ્પલાઇન નંબર અને વેબસાઈટ પણ જાહેર કરવામાં આવશે કે જેના દ્વારા વિદ્યાર્થી અરજી કરી શકે.
સારાંશરૂપે, રાજ્ય સરકારનો આ નિર્ણય માત્ર સમયસર લેવાયેલો નથી પણ વિદ્યાર્થીઓના ભવિષ્યની સુરક્ષા માટે એક યોગ્ય પગલું છે. આવી પરિસ્થિતિઓમાં સરકાર દ્વારા ( Gujarat ) લીધેલ માનવીય અને શિક્ષણસ્નેહી નિર્ણયો સમાજ માટે આશાજનક સંદેશ આપે છે કે શિક્ષણ એ સરકાર માટે પ્રથમ પ્રાથમિકતા છે – અને એના માટે જરૂરી હોય તો પરિસ્થિતિ પ્રમાણે નીતિઓમાં લવચીકતા પણ રાખવી પડે.