Health : કેન્સરનો સચોટ ખતરો, ધૂમ્રપાન કે દારૂ નહીં, સૌથી મોટું જોખમ છે “વૃદ્ધત્વ”

Health : દર વર્ષે લાખો લોકો જીવલેણ બીમારી કેન્સરનો ભોગ બને છે. સામાન્ય રીતે માનવામાં ( Health ) આવે છે કે ધૂમ્રપાન, દારૂનો સેવન, ખોટી જીવનશૈલી અને ખોરાક ( Food ) સંબંધિત ગુમરાહીઓ કેન્સરના મુખ્ય કારણો છે. આ વાતમાં ચોક્કસ હદ સુધી સચ્ચાઈ છે, પણ તાજેતરના વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો એક નવી દિશા તરફ ઈશારો કરે છે – કેન્સર માટેનું સૌથી મોટું જોખમ પરિબળ ( Health ) કંઈક બીજું છે, જે આપણે કદાચ વિચારતા પણ નથી.

તાજેતરમાં પ્રકાશિત એક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ અનુસાર, કેન્સર માટેનું ( Health ) સૌથી મોટું જોખમ પરિબળ છે – વૃદ્ધત્વ. આ માહિતી આપણા માટે ( Health ) ચિંતાનો વિષય બની શકે છે કારણ કે વૃદ્ધતા ( Old age ) એ અનિવાર્ય પ્રાકૃતિક પ્રક્રિયા છે અને એમાંથી કોઈ પણ બચી શકતું નથી.

વૈશ્વિક સ્તરે કેન્સરનું સંકટ

વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO) અનુસાર કેન્સર ( Health ) આજે વિશ્વની સૌથી વધુ મૃત્યુઆંજનાર બીમારીઓમાંની એક બની ગઈ છે. વર્ષ 2022માં સમગ્ર વિશ્વમાં લગભગ 97 લાખ લોકો કેન્સરના ( Cancer ) કારણે મોતને ભેટ્યા, જ્યારે માત્ર ભારત aloneમાં જ 9 લાખથી વધુ લોકોના જીવ ગયા હતા. આ આંકડા ( Health ) ભવિષ્યમાં કેવો ભયાનક દૃશ્ય ઉભું કરી શકે છે તેની કલ્પના કરવી મુશ્કેલ નથી.

https://youtube.com/shorts/4jcw_vagr8I?si=jtIfimmyywDKj55M

https://dailynewsstock.in/2025/02/20/company-toilet-salary-employee-washroom-china-overtime/

વિશ્લેષકો માને છે કે આગામી દાયકાઓમાં કેન્સરના કેસોમાં વધુ વધારો જોવા મળશે, ખાસ કરીને તે દેશોમાં જ્યાં વૃદ્ધજન સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે. ભારત જેવા વિકાસશીલ ( Health ) દેશોમાં, જ્યાં આરોગ્યસંચાલનની પદ્ધતિઓ ( Method ) હજુ પણ વિકાસ પામતી સ્થિતિમાં છે, ત્યાં આવી સ્થિતિ વધુ ગંભીર બની શકે છે.

શું છે આ અભ્યાસ?

વૈજ્ઞાનિકોની એક આંતરરાષ્ટ્રીય ટીમ દ્વારા કરવામાં આવેલ તાજેતરના અભ્યાસમાં દર્શાવાયું છે કે કેન્સરના 60% થી વધુ કેસો એવા લોકોમાં જોવા મળે છે જેમની ઉમર 60 વર્ષથી ( Health ) વધુ હોય. વૃદ્ધ અવસ્થામાં શરીરમાં જીવસંબંધિત કોષો નવીનકરણની ક્ષમતા ( Capacity ) ઘટી જાય છે. તેની સાથે જ જીનોમ લેવલે પણ ક્ષતિઓ વધી શકે છે, જે કેન્સર સર્જનના મુખ્ય કારણોમાંથી એક છે.

શરીરમાં કોષોની વૃદ્ધિ અને વિભાજન એક ચોક્કસ નિયમ પ્રમાણે ચાલે છે. પરંતુ જ્યારે આ પ્રક્રિયામાં વિક્ષેપ આવે છે – જેમ કે DNAનું નુકશાન, મ્યુટેશન, કે કોષોનું અનિયંત્રિત ( Health ) વિભાજન – ત્યારે કેન્સર જેવો રોગ પેદા થાય છે. વૃદ્ધત્વમાં આવી ખામીઓનું જોખમ ( Risk ) આપમેળે વધી જાય છે.

પરંપરાગત જોખમ પરિબળો

અન્ય પરિબળોની વાત કરીએ તો ધૂમ્રપાન, મદ્યપાન, અયોગ્ય આહાર, ભૌતિક ક્રિયાશીલતાની ઓછતા, મોટાપો અને તણાવને કેન્સર માટેના પરંપરાગત જોખમ પરિબળો ( Health ) માનવામાં આવે છે. પણ નવી સંશોધનાઓ સૂચવે છે કે આ પરિબળો ત્યાં સુધી ગંભીર બની શકતા નથી જ્યાં સુધી વૃદ્ધત્વનો ફેક્ટર સામેલ ન થાય.

અર્થાત્, જો કોઈ વ્યક્તિ યુવાન છે અને acimaમાંથી કોઈ પરિબળો ધરાવે છે તો તેની તુલનાએ કોઈ વૃદ્ધ વ્યક્તિ માટે તેમ જ બીમારીનું જોખમ વધુ હોય છે, ભલે એ વ્યક્તિ ભોગવટાં પરિબળોથી બચેલો હોય.

વસ્તી પરિવર્તન અને તેના અસરકારક પરિણામો

વિશ્વભરમાં વૃદ્ધ જનસંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રના આંકડા અનુસાર, 2050 સુધીમાં 60 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોની સંખ્યા વિશ્વની કુલ ( Health ) વસ્તીનો લગભગ 22% સુધી પહોંચી શકે છે. આ વૃદ્ધિ આરોગ્ય વ્યવસ્થાઓ પર ભારી બોજ ઊભો કરી શકે છે, ખાસ કરીને કેન્સર જેવા લાંબા સમય સુધી ચાલતા અને ખર્ચાળ રોગોના સંદર્ભમાં.

આર્થિક રીતે નબળા અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશોમાં, જ્યાં આરોગ્ય સેવાઓ પહેલેથી જ મર્યાદિત છે, ત્યાં આવી સ્થિતિ વધુ પડકારજનક બની શકે છે. કેન્સર રોગના ( Health ) નિયંત્રણ માટે યોગ્ય તબીબી સારવાર, સ્ક્રિનિંગ અને જાગૃતિ અભિયાન જરૂરી બની જાય છે.

શું કરી શકાય?

આ સમય છે કે આપણે માત્ર ધૂમ્રપાન અને દારૂ વિરુદ્ધ જ નહીં, પણ વૃદ્ધાવસ્થામાં આરોગ્ય જાળવવા માટે પણ ગંભીરતાથી પગલાં લીઘા જોઈએ. સમયસર સ્ક્રિનિંગ, સ્વસ્થ જીવનશૈલી, નિયમિત તબીબી તપાસ અને સમયાંતરે ટ્રેનિંગ-જાગૃતિ કાર્યક્રમો દ્વારા આપણે મોટા પ્રમાણમાં કેન્સરના જોખમને ઘટાડી શકીએ છીએ.

જીવનના દરેક તબક્કે આરોગ્ય જાળવવું જરૂરી છે, પણ વૃદ્ધાવસ્થા એ વિશેષ ધ્યાન માંગે છે. તબીબી તંત્ર, પરિવાર અને સમાજને મળીને વૃદ્ધ નાગરિકોને તંદુરસ્ત ( Health ) જીવન જીવવા માટે સહકાર આપવો જોઈએ.

અંતિમ શબ્દ

કેન્સર એક એવો રોગ છે જે કોઈક પરિબળો સાથે નહીં પણ અનેક પરિબળોની સંયુક્ત અસરથી થાય છે. પણ નવા અભ્યાસો જણાવી રહ્યા છે કે હવે આપણું ધ્યાન ( Health ) માત્ર ધૂમ્રપાન કે દારૂ પર નહીં પરંતુ વધુ વ્યાપક રીતે વૃદ્ધાવસ્થાની અસર પર કેન્દ્રીત થવું જોઈએ. આપણું ભવિષ્ય ત્યારે જ સુરક્ષિત રહેશે જ્યારે આપણે આજે સમયસર પગલાં લઈશું.